Wielerexpress
De grote finale van Jan Zomer
Dertigste editie Wielerexpress is de laatste
De grote finale van Jan Zomer
Door Govert Wisse
Zwanenburg - 'Het is gedaan', riep de Belgische wielervedette Rik van Looy op 22 augustus 1970 na de Ronde van Valkenswaard. 'Het is gedaan', roept Zwanenburger Jan Zomer hem nu na. De dertigste uitgave van zijn boekje Wielerexpress, jaarlijks uitgegeven in eigen beheer, is de laatste. 'Ik wil geen ouwe rukker worden tussen jonge renners', aldus de 65-jarige wielerfanaat.
Zomers net uitgekomen en dus laatste Wielerexpress is voor de helft gewijd aan Rik van Looy. Voormalig wereldkampioen op de weg, klassiekerkoning en levende legende in Vlaanderen.
Zomer: 'Dit persoonlijke verhaal over Van Looy vind ik een prachtige finale van mijn carriere als maker van mijn wielerboekjes. Het is een document, een mijlpaal. De laatste jaren heb ik verhalen gemaakt over Joop Zoetemelk, Tiemen Groen en Jo de Roo. In Nederland heb ik alle coureurs gehad. Ik weet eigenlijk niet wat ik nog meer kan verzinnen. Ik zou bijvoorbeeld nog Erik Breukink uitgebreid kunnen interviewen, maar die heeft niet veel te vertellen. Buiten dat kost het me elk jaar meer moeite om het boekje te maken. Er gaat heel veel tijd inzitten. De leeftijd gaat langzamerhand ook een rol spelen.'
De wielerliefhebber trok zich al die jaren met grote regelmaat terug op de zolder van huize Zomerlust in Zwanenburg. 'Mijn eigen Anne Frank-kamertje', heeft hij wel eens gezegd. Onder de posters van Fausto Coppie, en Eddy Merkcx ontstonden in Zomers hoofd honderden gedachten, meningen en zinnen, die via zijn tikkende vingers en het toetsenbord uiteindelijk een weg vonden naar zijn boekje.
Hij schreef op geheel eigen wijze mooie portretten over toprenners, maar sabelde met evenveel gemak mensen neer die het in zijn ogen verbruid hadden. KNWU-bestuursleden, heeft hij wel eens ratelslangen genoemd. 'Tegen dat soort dictators ging ik in met botte bijl, fileermes en stiletto.' Een volgens Zomer te hebzuchtige fotograaf werd in Wielerexpress ooit opgevoerd als pedofiel, omdat de man ook eigenaar was van een Thais restaurant. Hij kreeg rechtzaken aan zijn broek en eenmaal werd beslag gelegd op zijn huis. 'Een journalist moet zich verantwoorden bij zijn hoofdredacteur. Ik kan doen en laten wat ik wil. Ik ben met mijn boekje eigen baas', zei Zomer in een interview in deze krant.
Sommige zullen blij zijn dat het scherpe pennetje is gestopt. Anderen missen nu al de 31ste editie.
In zijn laatste boekje komt volgens Zomer zijn heldendroom uit om de Keizer van Herentals aan het woord te laten. Rik van Looy wordt in ruim zeventig pagina's uitvoerig geportretteerd. Ook door middel van foto's.
Het venijn van de allerlaatste Wielerexpress zit hem ditmaal voorin. Onder het kopje Wartaal krijgt NOS-wielerverslaggever Maarten Ducrot ervan langs. Zomer is geen fan van de Belgische tv-commentatoren - 'soms nationalistisch gebral' - zoals veel Nederlandse wielerfans.Maar Ducrot, met wie hij een kwart eeuw geleden nog koerste, pruimt Zomer ook niet. Althans, als die het voer het 'nieuwe wielrennen' heeft; de nieuwe generatie coureurs die geen doping zou gebruiken en lak heeft aan de aloude wetmatigheden in het peloton. Dat roept bij Zomer braakneigingen op. 'Hij spreekt de woorden bij herhaling kirrend uit en met een bijna kreunend enthousiasme, alsof hij voor het eerst een natte droom krijgt. Daarbij sluit ik niet uit de schuimende speekselspetters vanuit zijn mond het beeldscherm (ont)sieren en dat hij de drang voelt van een naderende ejaculatie', aldus Zomer over Ducrot.
Wat in zijn laatste boekje uiteraard niet ontbreekt is de zotte foto van een schaars geklede dame op een racefiets. In dit geval model en oud-wielrenster Cathy Pieters (geen familie van). Alleen haar handen zijn goed bedekt. Uiteraard met wielerhandschoentjes.
Haarlems Dagblad
